İki yaşını doldurmuş engelli çocuklar dâhil, çocuk ve yetişkin alt bezi/külotlu hasta alt bezi ödeneği, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanmaktadır.

Aşağıdaki bilgiler 01.01.2025 tarihi itibarı ile günceldir.

Ayrıntılı bilgi için bakınız: Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=17229&mevzuatTur=Teblig&mevzuatTertip=5

Hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezi

Açıklama: İki yaşını doldurmuş engelli çocuklar dâhil, çocuk ve yetişkin alt bezi/külotlu hasta alt bezi ödeneği, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanmaktadır. Ancak SGK, hasta alt bezi geri ödeme kriterleri arasında yer alan idrar veya gaita inkontinansına neden olan primer tanı listesi ve bu tanılara ilişkin ICD kodlarına ait liste yayınlamış ve bu liste dışındaki teşhislere ödeme yapmamaktadır. SGK’nın duyurusu ve teşhis listesi için bakınız: https://www.istanbuleczaciodasi.org.tr/?page=icerikler&id=11397

Hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezi ödemelerinde 1 Haziran 2022 tarihinde değişiklik yapılmıştır. Daha önce medikal firmalar ya da eczaneler aracılığı ile temin edilen hasta alt bezi ödemeleri 1 Ağustos 2022 tarihinden itibaren, doğrudan kişi adına banka hesabına yatırılmaktadır. Böylece kişi, banka hesabına yatırılan tutar ile hasta alt bezini istediği yerden alabilmektedir. Kişi, hasta alt bezi raporu ile ikamet ettiği Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğüne başvuru yapmalı ve ödeneğin yatırılacağı hesap numarasını beyan etmelidir. Başvuru yapılacak yer il sağlık müdürlükleri değil SGK il müdürlükleridir.

Yeni düzenleme ile hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezi ödeme şartları aşağıdadır.

(1) Hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezi kullanması gerekli görülen hastalar için (çocuklar için en az 2 (iki) yaşını tamamlamış olmak kaydı ile) ikinci veya üçüncü basamak resmi sağlık hizmeti sunucularınca düzenlenecek en fazla 2 yıl süreli uzman hekim raporunda;

a) Mesane veya rektum kontrolü olmadığının veya,

b) Kolostomi/ileostomili hastalarda idrar inkontinansı olduğunun veya,

c) Ürostomili hastalarda gaita inkontinansı olduğunun, ve idrar/gaita inkontinansına neden olan primer tanının belirtilmesi kaydı ile günde 4 (dört) adedi geçmemek üzere sağlık raporunda öngörülen günlük kullanım adeti doğrultusunda 18 (on sekiz) yaş üstü hastalar için A10049 SUT kodlu “Hasta Alt Bezi/Külotlu Hasta Alt Bezi”, 3-18 yaş hastalar için A10118 SUT kodlu “Çocuk Hasta Alt Bezi/Çocuk Külotlu Hasta Alt Bezi” tıbbi malzeme fiyatı dikkate alınarak 1 (bir) aylık tutar ödenir.

(2) 3-18 yaş hastaların boy, kilo ve/veya bel çevresi ölçülerinin çocuk hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezine uyum sağlamadığının sağlık raporunda belirtilmesi kaydıyla 18 (on sekiz) yaş üstü hastalar için ödenen tutar üzerinden ödeme yapılır.

(3) İdrar inkontinansı ve gaita inkontinansı nedeniyle erişkin/çocuk hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezi ödemesi alan hastalarda; SUT hükümleri doğrultusunda düzenlenen sağlık raporu ve reçeteye istinaden hidrofilik kendinden kayganlaştırıcılı sonda bedeli Kurumca karşılanır.

(4) Sadece idrar inkontinansı nedeniyle erişkin/çocuk hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezi ödemesi alan hastalarda; hidrofilik kendinden kayganlaştırıcılı sonda bedeli Kurumca karşılanmaz.

(5) Bu madde kapsamında yapılacak ödemeye ilişkin izlenecek yöntem Kurum tarafından ayrıca duyurulur.

Bu konudaki SGK duyurusu için bakınız: https://www.sgk.gov.tr/Duyuru/Detay/Hasta-Alt-BeziKulotlu-Hasta-Alt-Bezi-Temini-Hakkinda-2022-06-03-11-05-58

Ödeme alabilmek için; bez raporu, sosyal güvenlik il müdürlüklerine (Ankara’da Bahçelievler 3. Cadde) teslim edilir ya da “şahıs ödeme online başvuru”su yapılır. Online başvuru için; https://gss.sgk.gov.tr/SahisOdemeOnlineBasvuru/    linkine tıkladıktan sonra T.C. Kimlik Numarası ve telefon numarasını girmeniz gerekmektedir. Başvurunun e-Devlet üzerinden yapılması çalışmaları devam etmektedir. E-Devlet başvurusu olup olmadığına yönelik, SGK duyurularını takip edebilirsiniz.

18 Yaş Üstü Olanların Çocuk Bezi Kullanmaları Halinde Rapor Şekli

18 yaş üstü yetişkin bir bireyin çocuk bezi kullanması durumunda bez raporunda, “boy, kilo ve/veya bel çevresi ölçüsü nedeniyle yetişkin alt bezine uyum sağlayamadığından çocuk alt bezi kullanması uygundur" ifadesinin yer alması halinde SGK ödeme yapacaktır.

Özetle: 1. Bu ifadelerden anlaşılacağı gibi her uzman hekim hasta alt bezi raporunu, tek hekim olarak yazabilecektir.

2. İki yaşın üzerinde olmak şartıyla üst yaş sınırı olmaksızın mesane ve rektum kontrolü olmayan her hasta için hasta alt bezi raporu çıkartılır. Bazı hekimlerin “anatomik bozukluk yok” diyerek (ürolojik bir yapı bozukluğu gibi) bez raporu vermemesi yersizdir. Engelli bir kişinin bez kullanma sebebi her zaman anatomik bir bozukluktan kaynaklanmaz. Ya da bazı hekimler “uygun görmedim” diyebilir. Tuvalet kontrolü olmadığı için alt bezi kullanması gereken, çocuğun ya da yetişkinin üstün yararı hekimler tarafından da gözetilmelidir. Bireyin zihinsel yetersizliği de mesane ve rektum kontrolüne engel olabilir. Bu nedenle karşılaştığınız bu gibi durumlarda şikâyet başvurusu yapınız.

3. Hasta alt bezi/çocuk alt bezi/külotlu hasta bezi ödemeleri için; raporda ''hasta alt bezi'' yazması yeterlidir.

4. Hasta alt bezi için reçete yazılması uygulaması kaldırılmıştır.

5. Yetişkin hasta alt bezi için aylık 640 TL ödenir.

Çocuk hasta alt bezi için aylık 542 TL ödenir.

6. Muhtaçlık durumu incelemesi yapılmaksızın şartları sağlayan herkese hasta alt bezi geri ödemesi yapılır.

7. “Mesane kontrolünün olmaması”, idrarını tutmada sorun yaşamak demektir. Mesane idrar torbası demektir. İdrarını tutamama ya da nörojen mesanede olduğu gibi kendi isteği ile idrar yapamama durumudur. Rektum kontrolü ise dışkılamada (büyük tuvalet) sorun yaşama, kontrol edememe durumudur. Raporda bu ifadelerin olması şarttır.

8. “Primer teşhis” engelliliğe neden olan ya da mesane veya rektum kontrolüne engel olan birincil teşhis demektir. Örneğin serebral palsiye bağlı olarak bireyin tuvalet kontrolünün olmaması durumunda primer teşhis serebral palsidir. Ya da idrarını yapamaması nedeniyle düzenli aralıklarla sonda takılarak (TAK işlemi) mesanesi boşaltılması gereken bir birey için primer teşhis bir felç durumu ya da spina bifida olabilir. Teşhis yazılmadan sadece “mesane ve rektum kontrolü yoktur” ifadesinin yazılmış olması, raporun geçersiz olmasına neden olur.

Önemli açıklama: Bazı ailelerden aldığımız bilgiye göre, hasta alt bezi için raporlama talep ettiklerinde, bazı doktorların; “yasal olarak sorumluluk almak istemiyorum. 5 yaşından önce bez raporu veremem” ya da “3 yaşından önce bez raporu vermeye yetkimiz yok” ya da “idrar yapmada anatomik bozukluk olmadığı için rapor vermeyi uygun bulmuyorum” dediklerini biliyoruz. Bu durumu yaşayanların, ilgili hastanenin başhekimliğine dilekçe yazmalarını öneriyoruz. Dilekçeye “2 yaşını doldurmuş çocuğum…. (çocuğun yaşını yazınız, ayrıca engel durumunu yazın), Sağlık Uygulama Tebliğindeki şartları sağlamasına rağmen, ……hekimi (hangi poliklinik hekimi olduğunu ve hekimin ismini yazınız) bize “……..” söyleyerek (ne söylendiğini yazınız) hasta alt bezi raporu vermeyi reddetmiştir. Kamu Denetçiliği Kurumuna ve her türlü hukuki yola başvuru hakkım saklı kalması koşuluyla, çocuğum adına hasta alt bezi yazılması talebimin yerine getirilmesi için ilgili hekime talimat verilmesini, talebimin reddi halinde; hangi gerekçe ile ve hangi mevzuata dayanılarak çocuğuma hasta alt bezi raporu yazılmadığı bilgisinin, Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında tarafıma yazılı olarak verilmesini arz ederim” şeklinde yazınız. Dilekçeye imza atmayı ve tarih yazmayı unutmayınız. Adınız-soyadınız, adres ve telefon numaranız ve çocuğun engelli raporunu ekleyiniz. Olumsuz yanıt gelirse ya da hiç yanıt gelmez ise Kamu Denetçiliği Kurumuna şikayet başvurusu yapınız.

Engelsizkariyer.com için hazırlayan: Ayşe Sarı |SAHİMSEN Engelliler Komisyon Başkanı

Engelsizkariyer.com’u kaynak göstermeden kopyalanması yasaktır. Copyright © 2025 Tüm Hakları Saklıdır.