Yanlış okumadınız evet, başlıkta “kıymetlimis” yazıyor.
J.R. Tolkien’in çok satan roman üçlemesi ve aynı romandan sinemaya uyarlanan filmlerin en önemli figürlerinden biri olan Gollum’un o meşhur yüzüğe verdiği isimdi “Kıymetlimis”. Sonsuz gücü elde etmek için uğruna harcanan bir hayat, ihtirasın yakıp kavurduğu bir beden ve sonrasında bu varlığın bir sürüngene dönüşmesi, Gollum’un uzun ve zorlu hayatının kısacık özeti.
Fantastik edebiyat ve sinemanın en iyi eserleri arasında yeralan “Yüzüklerin Efendisi” üçlemesi, okuyucusunu ve izleyicisini başka bir dünyaya götürüp, iyilerle kötülerin bitmeyen savaşını gözlerimizin önüne seriyordu.
Okuyanlarınız bilir. Gollum’un, yani sıradan bir canlının, yüzüğü tesadüfen ele geçirmesiyle birlikte sahip olacağı ayrıcalıkları, bu ayrıcalıkların kendisine sunacağı sonsuz mutluluk ve doyumu yaşamak adına bütün bir hayatı yüzüğün peşinde koşmakla geçirmesi, hikâyenin önemli arka planlarından biridir.
Bu etkileyici hikâye, sadece bir tek amaç uğruna, körü körüne peşinden gidilen ihtirasın, yarardan çok zarar verdiği durumları düşündürmesi bakımından önemli.
Bizim için hayatı anlamlı kılan şeyler ne? Anlam yüklediğimiz ilişkiler, eşyalar, yaptığımız işler ve elde ettiğimiz sonuçlar neler? Hayattaki amacımız ne? Bu amaca ulaşmak için atmamız gereken adımlar neler?
Bu sorular çoğaltılabilir, liste uzar gider. Kendimiz üzerinde bir kazı çalışması yapmaya başlamamız, bizi, hiç farkında olmadığımız bir ihtirasın tuzağına düşmekten uzak tutabilir. Bu kazılara devam ettiğimiz sürece, ne istediğini bilen, atalarımızın söylediği gibi, “iki düşünüp bir söyleyen”, adımlarını atarken faydasını zararını analiz etmeye çalışan biri olmak, duygularımızı ve mantığımızı gerektiği oranlarda kullanmamızı sağlar.
Peki, bu yazıldığı, söylendiği kadar kolay mıdır? “Kimine göre evet, kimine göre hayır” yanıtını alabiliriz böyle bir soru karşısında.
Hayatta sahip olmak istediğimiz kimlik ne?
Yaşadığımız sürece, hepimiz bilinçli ya da bilinçsiz bir kimlik sahibi oluyoruz. Bu kimlik arzu ettiğimiz ve hedeflediğimiz bir kimlik mi? İşte bunun cevabı sadece kişinin kendisinde saklı. Gollum’un sahip olduğu kimlik, yüzüğün sadece kendisinin olması için, diğerlerini aldatan, kandırmaya ve zarar vermeye hazır, güzel ve anlamlı değerleri hiçe sayan, ne bedel ödenirse ödensin tutkusunun peşinden giden birinin kimliği.
Siz kimliğinizi nasıl tanımlarsınız?
Kimliği oluşturan pek çok katman var hayatımızda elbette. Doğduğumuz yer, ailenin çok ya da az sayıda insandan oluşması, sosyoekonomik durum, eğitim, gelir düzeyinin yarattığı davranış alışkanlıkları, ne iş yaptığımız, kimlerle oturup kalktığımız gibi, bazılarını burada saydığımız pek çok dinamik, kimliği şekillendirir. Benim burada söylemek istediğim, kimliği belirleyen faktörlerden “etki alanımız dışındakileri” bir kenara bırakıp, sadece kendimize odaklandığımızda nasıl biri olarak yaşamak istediğimize sadece kendimizin karar verebileceği. Sahip olduğumuz kimliği zenginleştirip, geliştirebilir, etki alanımızın dışında kalan süreçleri filtrelerimizden geçirip, değerlerimize, ilke ve hedeflerimize uyuyorsa hayatımıza katabiliriz. Tüm bunları yaparken önce, güçlü ve geliştirmemiz gereken yanlarımızı fark etmemiz, hayatımızdaki avantajları ve dezavantajları analiz etmemiz ve kısaca “kendimizle barışmamız” gerekmektedir. Kendimizle barışmamız en iyi dostumuzu yani kendimizi kazanmamız anlamına gelir. Böylece koyduğumuz hedeflere, ne bizi ne başkalarını kırıp dökmeden ulaşmak için akıllıca planlar yapmamız kolaylaşır.
Yüzüğün peşinden ateşe
Kendi hayatımızda tutkuyla peşinden gittiğimiz hedefe doğru ilerlerken sadece “sahip olma” duygusunu taşıyor oluşumuz, telafisi güç hatalar yapmamıza neden olabilir. Neden “olabilir” diyorum çünkü bakış açımız ortaya çıkan sonucun etkilerini önemsiyorsa bunu bir hata olarak görebiliriz. Hedefe ulaşmak ve hedeflenene sahip olmak kadar, ulaşmak adına harcanan çabanın da değerini bilmenin, bizi asıl zenginleştiren ve kimlik sahibi yapan en önemli unsurlardan biri olduğunu unutmamamız gerekir.
(*): Gollum “Kıymetlimiz…” demek istiyor. Romandaki asıl adı Sméagol olan Gollum yüzüğü ele geçirir. Yüzüğün gücü Sméagol'un yaşam süresini uzatırsa da, onu tanınmaz hale getirir. Konuşurken çıkardığı çirkin, mideden gelen sesler yüzünden Gollum adıyla tanınır. Gollum’un özgün repliği: We must the get precioussss.
